Een restschuld is dat gedeelte van een lening dat overblijft na verkoop van het onderpand, bijvoorbeeld een woning bij een hypotheek. Meer concreet is de restschuld dat gedeelte van de lening dat nog overblijft nadat het onderpand (de woning) is verkocht en waarbij de opbrengst is gebruikt voor aflossing van de hoofdsom (de hypotheek). Stel de hoofdsom van je hypotheek op je woning is nog 180.000 euro en je verkoopt je woning voor 150.000 euro. Die 150.000 euro gebruik je voor de aflossing van je hypotheek. Echter de opbrengst van je woning was 30.000 te weinig om je hypotheek volledig af te lossen. Dat is dan de restschuld.
Problematiek van een restschuld
De problematiek van een restschuld is op dit moment zeer actueel door een aantal factoren:
- Kredietcrisis
- Economische crisis
- Daling woningprijzen
- Lage inflatie
- Topfinanciering
- Beleggingshypotheek
- Aandelenlease-affaire
- Woekerpolisaffaire
In de Verenigde Staten kan een huiseigenaar zijn woning verlaten en daarmee afstand doen van zijn woning. De hypotheekverstrekker wordt dan in dat geval eigenaar van de woning inclusief de eventuele restschuld welke dan niet meer te verhalen is. Sinds het begin van de kredietcrisis is dit vele malen gebeurd, omdat veel Amerikanen de hoge hypotheekrente en de aflossing niet meer konden opbrengen. Daar kwam tevens de daling van de huizenprijzen nog eens bij waardoord de woning steeds minder waard werd en de resterende hypotheekschuld daarmee steeds hoger.
Ontstaan van een restschuld
Sinds 2009 zijn ook hier de huizenprijzen behoorlijk aan het dalen. Dit heeft ook grote gevolgen voor de huiseigenaren die hun huis moeten of willen verkopen. Als het huis nog een flinke overwaarde had, dan valt het vaak nog wel mee, maar steeds meer huizen zijn niet meer zonder dat er een restschuld overblijft te verkopen.
In de 15 jaren voorafgaand aan 2009 zijn de huizenprijzen flink gestegen en de verwachting was toen dat die ook nog wel even zouden blijven stijgen door de grote schaarste aan koophuizen. Steeds meer huurders wilden een woning kopen. Sinds 2009 stagneert de woningverkoop echter en blijven de huizenprijzen dalen. Dat is een slechte ontwikkeling voor woningeigenaren die hun huis om welke reden dan ook moeten verkopen. Steeds meer woningeigenaren hebben namelijk door de daling van de huizenprijzen te kampen met een hypotheek die hoger is dan de waarde van hun woning.
Wie betaald de restschuld?
Als je een hypotheek hebt afgesloten met een Nationale Hypotheek Garantie dan wordt de restschuld bij gedwongen verkoop onder bepaalde voorwaarden kwijtgescholden. In alle andere gevallen draaien de voormalig huiseigenaren voor deze schulden op. Hiervoor moeten dan vaak weer betalingsafspraken met de bank worden gemaakt, waarbij de te betalen rente niet meer aftrekbaar is omdat het geen rentelasten meer zijn.